2024-12-23

Κάθε χρόνο, οι παραμεθόριες πόλεις της Μακεδονίας χορεύουν στους δρόμους, ακούνε χάλκινα πνευστά, πίνουν cipullo, τρώνε φασολάδα και "καίγονται" εορταστικά.

Στις 23 Δεκεμβρίου χιονίζει συνήθως στη Φλώρινα. Ακόμη και αν δεν χιονίσει, η θερμοκρασία είναι σίγουρα κάτω από το μηδέν. Δεν πρέπει να υπάρχουν οι συνηθισμένες φωτιές. Η τελευταία θερμοκρασία που βίωσα πριν από μερικά χρόνια ήταν μείον 24 βαθμοί Κελσίου. Τόσο οι ντόπιοι όσο και οι τουρίστες ήταν έξω στους δρόμους, έπιναν τσίπουρο και κρασί από πλαστικά ποτήρια (όλος ο νομός παράγει εξαιρετικά αποστάγματα) και έτρωγαν φασολάδα (άλλο ένα εξαιρετικό τοπικό προϊόν) και άλλα εδέσματα που παρείχε ο δήμος. Ένα μοναδικό υπαίθριο γλέντι υπό τους "χάλκινους" ήχους μιας μπάντας που έπαιζε σε όλη την πόλη. Και όλα αυτά μερικές φορές καλύπτονται από μυστήριο. Πρόκειται για την ομίχλη της πόλης, το λεγόμενο Σινιάκι. Όλοι παίρνουν τη θέση τους στην πλατεία δίπλα στα τεράστια ξύλινα ικριώματα , που φωτίζονται ακριβώς στις 12:00 μ.μ., τη νύχτα. Δεκάδες και δεκάδες φωτιές ανάβουν σε δεκάδες γειτονιές, στην πόλη, ακόμα και σε κάποια χωριά. Ωστόσο, η μεγαλύτερη και ως εκ τούτου πιο δημοφιλής είναι στην οδό Ανεξαρτησίας στην πλατεία Ηρώων, δίπλα στον ποταμό Φλώρινα, Σακουλέβα. 

Σιγά-σιγά η ζεστασιά χρειάζεται, σιγά-σιγά η καινοτομία του θεάματος αυξάνεται, και οι νεοφερμένοι εγκαθίστανται  όσο πιο κοντά γίνεται στον χώρο. Αλλά όταν η φωτιά άναβε, κανείς δεν μπορρεί να σταθεί κοντά της. Εκεί έγκειται το πιο ενδιαφέρον μέρος αυτού του εθίμου, αν αφεθείτε και το αντιμετωπίσετε ως εμπειρία και όχι ως θέαμα. Πώς υποχωρείς, πώς λικνίζεσαι για ώρες. Ένα βήμα μπροστά, ένα βήμα πίσω...τη μια στιγμή το σώμα σου είναι ζεστό, την άλλη τρέμεις από το κρύο. Ο χρόνος μοιάζει να σταματάει. Τα πρόσωπα που φωτίζονται από τις φλόγες γίνονται οικεία, οι σπίθες πετούν προς όλες τις κατευθύνσεις, οι φλόγες αντανακλώνται στο ποτάμι, σαν να καίγεται και το ποτάμι.

Φνταστείτε το δέρμα σας ζεσταίνεται, τα μάτια σας τσούζουν και να μην μπορείτε να φύγετε, σαν να σας έλκει μαγνητικά. Χάνεσαι σε ένα απόκοσμο βουητό φωτιάς που κατακλύζει κάθε ήχο. Καθαρή μαγεία. Έτσι θα εξαγνιστείτε. Φυσικά, αυτή η αίσθηση δεν είναι εντελώς τυχαία, όπως συμβαίνει με τα αυθεντικά ελληνικά έθιμα. Η φωτιά της Φλώρινας έχει τις ρίζες της στις προχριστιανικές παγανιστικές τελετουργίες φωτιάς. Ήλιος, φως, γονιμότητα, αναγέννηση. Συμπίπτει με το χειμερινό ηλιοστάσιο (21 Δεκεμβρίου), τη μεγαλύτερη νύχτα του έτους, και η φωτιά λατρεύεται από την αρχαιότητα ως προάγγελος του φωτός και του ήλιου.